هدف از نيايش، پالوده و پاك ساختن خويش است. فرايند تزكيه نفس عبارت است از درك خودآگاه حضور او در وجود ما ... حضور خدا بايد در هر قدم از زندگي حس شود. اگر فكر مي كنيد كه به مجرد ترك محل نيايش آزاديد كه هر طور مي خواهيد زندگي و رفتار كنيد، حضورتان در مراسم نيايش بي ثمر است.»
روزه حقيقي باعث تطهير جسم و روح مي شود، به همان اندازه كه جسم را به تنگنا مي كشد، روح را آزاد مي كند ... روزه و نيايش قدرتمندترين اعمال براي تزكيه و پاكسازي درون هستند و آنچه پاك مي سازد، بي شك ما را قادر مي كند كه وظايف خود را بهتر انجام دهيم و به هدف خود نايل آييم.»
روان‌شناسان سرشت را مستقر در ضمير ناخودآگاه مي دانند. مزلو با اشاره به اين مطلب مي گويد:«اين سرشت باطني معمولاً آشكار نيست و به آساني ديده نمي‌شود، بلكه پنهان و پوشيده است.» (مزلو، انگيزش و شخصيت)ايشان عامل ناپيدايي فطرت را عبارت مي‌دانند از اموري كه ذهن را اشغال كرده‌اند. برگسون از اين امور تعبير به امور معاشي و زندگاني ميكند و استيس آنها را عبارت مي داند از صور حسي موجود در ذهن، انديشه‌هاي انتزاعي، شيوه‌هاي استدلال، ميل و خواهش و ساير محتويان ذهني. به همين دليل توصيه‌اش اين است كه مدعي شهود، روزنه حواس جسماني اش را مسدود كند تا هيچ احساسي نتواند به ضمير آگاهش برسد، صور حسي را از لوح ضمير هشيارش پاك كند و سپس همة انديشه‌هاي انتزاعي، شيوه‌هاي استدلال، ميل و خواهش و ساير محتويات ذهن را از آن طرد كند. با پيدايش چنين خلأ ذهني، نفس به خويشتن اشعار مي يابد و خود در آينه خود جلوه مي كند.
امام علي عليه السلام بصيرت را از چند حيث مطرح كرده اند: معنا و اهميت بصيرت ؛ عوامل بصيرت و خصايص اهل بصيرت . به فرمودة ايشان ، بصيرت ، بخشش پروردگار است به گونه اي كه اگر آدمي بخواهد ببيند، چشم بصيرت او را مي گشايند، و بدان است كه حق را تصديق ( قلبي ) مي كند. امام علي عليه السلام از كساني كه بي بصيرت از حاملان حق تبعيت مي كنند و با نخستين شبهه اي كه در دل آنها راه يابد در مي مانند، انتقاد كرده است و داشتن قلبي سليم و با بصيرت را از نشانه هاي سعادت انسان دانسته است . در نهج البلاغه آمده است كه قرائت قرآن كريم و ذكر حق و عبرت گرفتن از ايام ، موجب بصيرت در انسان مي شود . بصير كسي است كه چون بشنود بينديشد و چون نظر كند ببيند و از عبرتها بهره مند گردد . همچنين نگاه اهل بصيرت فراتر از دنياست ولي نگاه كوردلان به دنياست . اهل بصيرت از دنيا و كوردلان براي دنيا توشه برمي گيرند .
اصطلاح «Universality» به معناى جهان شمولى و عموميت و شمول از «Universe» گرفته شده است. «Universe» در لغت عبارت است از جهان، گيتى، عالم، و كائنات و «Universal» صفت است به معناى فراگير، عالم گير، جهانى و جهان شمول; يعنى چيزى كه متعلق به تمام افراد جهان است و تمام افراد و ملل جهان را شامل مى شود.
در معناى اصطلاحى، هنگامى كه از جهان شمولى حقوق بشر سخن به ميان مى آيد، مى توان براى آن دو مفهوم در نظر گرفت: مفهوم جامعه شناختى و مفهوم نظرى.
جهان شمولى از منظر جامعه شناختى اين است كه گفته شود حقوق بشر از سوى همه دولت ها يا اكثريت قاطع آن ها مورد پذيرش قرار گرفته است. در واقع آنگاه كه عمل دولت ها و ملت ها مدنظر باشد، به بحث از مفهوم جامعه شناختى جهان شمولى حقوق بشر پرداخته مى شود. در حالى كه، مراد از مفهوم نظرى حقوق بشر اين است كه اين حقوق با همه فرهنگ ها همخوانى دارد و با آن ها سازگار است. به عبارت ديگر، جايى كه انديشه آدميان و ملت ها منظور نظر باشد، بحث از مفهوم نظرى جهان شمولى حقوق بشر است.مفهوم ديگرى از جهان شمولى در مفهوم نظرى وجود دارد و آن اينكه اين حقوق بايد در سراسر جهان براى تمام افراد بشر، صرف نظر از دين، نژاد، سن، جنس، زبان، تابعيت، موقعيت اجتماعى، و جغرافيايى به رسميت شناخته شوند و افراد بتوانند از آن ها بهره مند شوند و دولت ها از اين حقوق، بدون اعمال تمايز نسبت به موارد نامبرده، حمايت كنند. در اين مفهوم از حقوق بشر مسئله جهان شمولى جنبه آمريت و قانونيت پيدا مى كند. در برخى از اسناد بين المللى دولت هاى طرف اين اسناد آن را پذيرفته و به آن متعهد شده اند. به عنوان مثال، ماده يك منشور ملل متحد مقرّر مى دارد كه اهداف اين سازمان «رسيدن به همكارى هاى بين المللى در زمينه ... ارتقا و تشويق احترام حقوق بشر و آزادى هاى بنيادين و اجراى اين حقوق براى همه افراد بدون تمايز نسبت به نژاد، جنس، زبان يا دين مى باشد.»
-(هيئت و نجوم) ابو ريحان گويد سطح منطقه البروج همه گويهاى ستارگان سياره را همه برد،و بهر كره‌اى دايره‌اى كند موازى مر منطقه را،و آن دايره فلك ممثل آن ستاره است كه آن كره او راست.و ممثل از آن جهت نام كردند كه او را موازى است و در سطح و مركز هر دو يكى ست،پس بر مثال اوست.و بخشهاى اين هم بخشهاى آنست.
-(اصطلاح هيئت) ابو ريحان در ترسيم فلك معدل المسير گويد:
اگر مركز فلك تدوير بمدتهاى راست قوسهاى راست رفتى از حامل،وسط ستاره،آنك رفتن ميانگى اوست،بر حامل بودى،و زاويه‌هاى وسط بر مركز او بودى آن قوسها.و لكن چون بنگريم،زاويه‌هاى رفتن مركز فلك تدوير بمدتهاى راستبر مركز حامل نه راست همى‌يابيم .آنكه راستيشان بر نقطه‌اى باشد كه دورى از مركز حامل همچند دورى مركز حامل است است از مركز عالم.و آن نقطه را مركز معدل المسير خوانند.و هر سه مركز بر يكى خط مستقيم‌اند.وين سه علوى راست با زهره.و شايد كه بر اين نقطه فلكى داراى همچند حامل،و وسط از محيط او كنى.و شايد كه وسط بزاويه‌ها دارى بر اين نقطه بى‌آنكه بروى فلك كشيده بود.
اصطلاح هيوى) هفت فلك كلى كه ويژه هفت سياره است فلك كلى گويند يعنى فلك كلى آن كواكب چون در ضمن هر يك از آن افلاك افلاك ديگرى است كه افلاك جزئى نامند، فلك كلى هر كوكبى را ممثل نامند،از آن جهت كه مماثل فلك البروج است.از لحاظ مركز يعنى از لحاظ مركز با فلك- البروج متحد است و مناطق و اقطار آنها نيز در محاذات منطقۀ فلك البروج است و در حركات نيز با او موافق است،هم در مقدار و هم در جهت باستثناى ممثل قمر كه مقدار آن از ساير ممثلات نيز زيادتر است البته منطقۀ هر يك از ممثلات را نيز مجازا ممثل گويند از باب نامگذارى كل بنام جزء و چون حركاتى كه از سيارات مشاهده ميشود متشابه نمى‌باشند و بايد حركات اجرام سماوى متشابه باشد بناچار براى توجيه حركات در ثخن ممثلات افلاك ديگرى اثبات كرده‌اند كه پارۀ شامل زمين بود و پارۀ نبود مثلا آفتاب را گويند دو فلكاست يكى كلى كه ممثل است و ديگرى خارج مركز.
-(اصطلاح هيئت) ابو ريحان بيرونى گويد:فلك حامل فلكى است همچون فلك اوج مركز او بيرون از مركز عالم است و سطح آن بسطح فلك مايل است و فلك تدوير را همى‌برد چنانكه مركز فلك تدوير بر محيط او سوى توالى بروج همى‌رود .
-(اصطلاح هيئت و نجوم) هر يك از كواكب هفتگانه را فلكى است كوچك كه در آن دوران ميكند و آن را فلك تدوير آن كوكب نامند و افلاك تدوير خود در افلاكى ديگر دوران ميكنند كه خارج از مركزاند و همۀ اين تدويرات و خارج از مركزها واقع در سطح فلك البروجند كه محيط بساير افلاك است.