نور حق

افلاک چهارگانه ثابته (عرش، کرسی، اطلس، و مکوکب).

افلاک در نظامی همچون نظام دنیوی سیر می کنند، امّا کواکبْ ویژگی های این نظام را از دست می دهند و به حکم تغییر در این ویژگی ها، خواص و آثار آنها نسبت به گذشته تغییر می کنند. این کواکب، در نظام کنونی، هم شارق و هم مشرق اند؛ حال آنکه در نظام اخروی، صرفآ شارق اند و نه مشرق.

آیه شریفه (کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ)، تبدّل در صور موجودات است.

«عجب الذنب» امری ثابت در حقیقت انسان است که نشئه دنیوی و اخروی انسان بر آن تکیه دارد.

«مرگ» عبارت است از: انتقال از عالم ظهور به عالم بطون (خروج از سلطنت اسم ظاهر و رجوع به ولایت سلطان باطن.)

مؤمنان در آیت از اللَّه هر سه میخواهند که نه هر که راه دید در راه برفت، و نه هر که رفت بمقصد رسید. و بس کس که شنید و ندید و بس کس که دید و نشناخت و بس کس که شناخت و نیافت.

حکمت الهی اقتضاء آن کند که در هر روزگاری و در هر قرنی قومی باشند که اشتغال ایشان در کار دین و تحصیل علم و عمل باشد، و قومی که اشتغال ایشان بعمارت دنیا، و اگر نه چنین بودی عالم خراب گشتی.

عمل از جمله اعراض است نه از جمله اجسام که در ترازو توان نهاد، یا وصف آن بثقل و خفة توان کرد، پس سختن آن در ترازو چون درست آید.

توزن بها الحسنات من نور، و موضعها عن یمین العرش، و التی توزن بها السیئات من ظلمة، و موضعها عن یسار العرش.

دو معانی به یک‌دیگر موصول است و نهایت یکی بدایت دیگر یک باشد ونهایت و بدایت جز اندر تفاریق صورت نگیرد و آن‌چه نسبت آن به تفرقه باشد،اندر حکم متساوی باشد و جمع نفی تفاریق بود.