نور حق

طبع بفتح طاء و سکون آن گاه مرادف طباع است و گاه مرادف طبیعت است و صفتی است مرکوز در اجسام و حال در آنها.

«مرگ» حرکتی حتمی و مستمر از دار مَمّر به سوی دارمَقّر است: «الدُّنیا دارُ مَمَّر لا دارُمَقَرٍّ»و حرکتی است که با هر نَفَس، انسان را به سوی خود می خواند: «نَفَسُ المزء خُطاهُ اِلی اَجَلِهِ» حرکتی که پرده از پیوند لحظه ها با زندگانی کوتاه دنیوی برمی دارد: «وَ اَنَّ غایَةً تَنْقُصُها اللَّحَظةُ»زندگی کوتاهی که گذشتن لحظه ها از آن می کاهد.

چو بار زیستن اهل درد نپسندید

چرا بقتله من خسته تیغ دیر کشید

حکایت دل بیمار باورش نفتاد

که تا معاینه آنرا به چشم خویش ندید

حدیث سوختگان زود زود آتش را

فرو نیامد تا از کباب خون نچکید

ز رقص گوشه نشین توبه کرده بود و سماع

رخ تو دید و از آن عهد نیز بر گردید

به خاک راه رسید آن کمند زلف دراز

چو من فرو ترم از خاک ره بمن نرسید

میان هر مژه چشمم به حیرت است که اشک

پای آبله در خارها چگونه دوید
 

طی شد زمان پیری و دل داغدار ماند

صیقل شکست و آینه‌ام در غبار ماند

چون ریشهٔ درخت که ماند به جای خویش

شد زندگی و طول امل برقرار ماند

خواهد گرفت دامن گل را به خون ما

این آشیانه‌ای که ز ما یادگار ماند

ناخن نزد کسی به دل سر به مهر ما

این غنچه ناشکفته برین شاخسار ماند

دست من از رعونت آزادگی چو سرو

با صد هزار عقدهٔ مشکل ز کار ماند

نتوان ز من به عشرت روی زمین گرفت

گردی که بر جبین من از کوی یار ماند

یکی به شیشه می نگرد و دیگری به خود نور، آن که به شیشه می نگرد خیال می کند که نور از او است و گمراه می شود، آن که به خود نور می نگرد راه به واقع پیدا می کند و سرچشمه روشنایی را درک می نماید، این نوع اختلاف در منظر به معنی عدم بهره گیری از ابزار درست مانند عقل و خرد است که او را به واقع هدایت می کند، نه به معنی تصویب هر نظری که مجموع نظرها مکمل یکدیگر می باشند.

علم, قدرت, زیبایی, کرامت و… همراه با حقیقت وجود, در سراسر مراتب هستی سریان یافته و همه وجودات طولی و عرضی, به قدر گنجایش خود, جلوه گاه این کمالات گشته اند;  تا جایی که حتی قعر عالم هستی و اسفل سافلین  به دلیل نسبتش با هستی مطلق و نشانه هایی که از او دارد, زیبا و نورانی, و جلوه گاه و مظهر حضرت اوست:
به نزد آنکه جانش در تجلی است
همه عالم گواه حضرت اوست

 

شاخص اصلی انتظار، ناسازگاری با وضع موجود است; چون انتظار «بهتر خواستن» است، نه «بهتر دانستن»; یعنی انتظار هیچ گاه آنچه را که «هست» کافی نمی داند و به هیچوجه از «هست»ها راضی نمی باشد و همواره به دنبال «بایدها» است; زیرا انتظار یک مسئله منفی نیست، بلکه یک مسئله مثبت است.البته نه فقط اعتقاد، که تلاش و مجاهدت در جهت رهایی از وضع موجود و نه تنها اعتقاد به آن، بلکه خواستار وضع مطلوب بودن است. 

منشأ میل به خوبی ها، زیبایی است که در بایدها وجود دارد. بر اساس نظریه دین، منبع این زیبایی، ذات، خواست و رضای خداوند است که سعادت ما را می خواهد. چنین گرایشی که به صورت فطری در ناخودآگاه وجود دارد ، بناست با اعمال نظام تربیتی دین و بیان مشروح آن، وارد خودآگاه انسان شود. چونان که اصول اعتقادی و فروع کلی در قلمرو این علاقمندی قرار می گیرد، ریزترین تکالیف دینی نیز در دایره امور فطری جای دارد و از جاذبه‌هایی برخوردار می باشد

(صِبْغَةَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابدُونَ)(بقره/۱۳۸)

«رنگ خدایی را [بپذیرید]، چه رنگی زیباتر از رنگ الهی است؟! و ما تنها او را اطاعت می کنیم.»

با کشانده شدن فطرت به خودآگاه، همه چیز تغییر می کند. «برای کسانی که درونشان انباشته از حضور خداست، کار کردن همان نیایش است، زندگی اینان نیایش و عبادت لاینقطع و پیوسته است.»